Lieve Mensen,
Mijn tijd hier in Guatemala zit er bijna op.
Vorig jaar heb ik afgesloten met de verbouwing van het huisje van het echtpaar Velasquez in Sumpango. Enkele weken geleden heb ik dit echtpaar weer bezocht. Ze waren enorm blij dat ik tijd voor hun vrijgemaakt had en ze bleven maar weer bedanken voor alles wat ze vorig jaar gekregen hadden. En dat ze het zo fijn vinden dat ze niet vergeten worden. Ze hebben geen idee waar Nederland ligt op de landkaart, kunnen de naam ook niet uitspreken, maar het feit dat er ergens op de wereld mensen zijn die hun geholpen hebben, blijft hen ontroeren. De foto die ik vorig jaar had laten uitvergroten stond nog steeds op dezelfde plaats. Natuurlijk zijn ze op een leeftijd dat de gezondheid achteruit gaat, maar ze zijn gelukkig nog steeds samen en ze vertelden allebei dat ze geen van beiden zouden weten wat de een zonder de ander zou moeten doen.Maar ze zijn nog steeds in voor grapjes en ze kunnen alle twee hartelijk lachen.Fijn dat ze in ieder geval al een jaar hebben mogen genieten van hun nieuwe huisje met alles erop en eraan. Dat was zo een mooi nieuw begin voor hun.
Van alle kinderen die wilden zijn inmiddels ook alweer de haren geknipt. De kinderen vonden het geweldig; de jongens wilden -bijna- allemaal een ander, en moderner model; opzij geschoren en bovenop wat langer. De meisjes vertrokken met mooie speldjes en ook met leuke strikjes in hun staart. Niemand was bang om een stuk van hun haren te laten knippen; ze weten inmiddels dat het wel weer gaat groeien. En alle ouders blij dat hier geen kosten aan verbonden zijn.
Het is echt zo niet voor te stellen als je nooit in een derde wereld land bent geweest, wat voor een effect de hulp kan hebben die je kunt geven. Zeker als het zo direct is door sponsoring van kinderen of welk ander project dan ook. Of het de bejaarde mensen in Sumpango zijn; medicijnen voor iemand, een doktersbezoek of alle kinderen in het school sponsor project.
Iedereen leeft zijn of haar leven en gaat door met de alledaagse dingen die op dat moment belangrijk zijn. Waar ook ter wereld. Zelfs ik heb het soms amper in de gaten; wat voor effect de dingen kunnen hebben tot ik er door de mensen hier op gewezen wordt. Het is dan ook of ik even in een andere wereld stap en er na enkele weken weer uitkom. Alsof ik meegespeeld heb in een film waarvan ik soms niet eens in gaten heb dat het realiteit is. Het is goed dat er zoveel tijd tussen deze twee werelden is; dat er uren voor gereisd moet worden, dat alleen al heb je nodig om ervan los te komen en weer terug te gaan naar je eigen wereld. Van arm naar rijk en van rijk naar arm; van binnen naar buiten en van buiten naar binnen; van koud naar warm en van warm naar koud.
De ene wereld is rijk van binnen en de andere van buiten; en ik denk dat beide werelden iets meer van elkaar zouden willen hebben, zouden kunnen gebruiken en kunnen leren.
Zoals u hebt kunnen lezen zijn Yosselin en Nora geslaagd en gaan op zoek naar werk. Ik kwam Rudy tegen; hij is enkele jaren geleden geslaagd en dankzij de sponsoring heeft hij werk. De enige van het hele gezin. En natuurlijk zijn er altijd enkele die niet door willen gaan omdat ze of het niet kunnen of niet genoeg gestimuleerd worden, of omdat ze het gewoon niet willen. Zoals ik altijd zeg tegen de gezinnen hier; wij kunnen alleen de kans en de mogelijkheid aanbieden en het is aan jullie of je er iets mee doet. Iedereen krijgt een kans en die kunnen ze met een of met beide handen aannemen.
Ik ken al verschillende kinderen/gezinnen die om welke reden dan ook de kans niet gegrepen hebben, en er daarna spijt van kregen. Ze hebben er genoeg van geleerd om hun andere kinderen of hun broertjes en zusjes wel te stimuleren. Maar het merendeel grijpt de kans met twee handen aan en werken heel hard; doen super goed hun best. Yosselin en Nora staan hopelijk aan het begin van een mooie loopbaan; een andere en nieuwe toekomst.
De voorbereidingen voor Pasen zijn in volle gang. De straten worden gerenoveerd; bomen worden gesnoeid; huizen worden opnieuw geverfd en waar de opslag is voor alle draagbaren die in de processies mee moeten, wordt hevig gepoetst om alles er netjes uit te laten zien. Het is weer een enorme drukte in Antigua en het wordt elke week drukker en drukker, totdat er met de Paasdagen duizenden en duizenden mensen hier logeren om die indrukwekkende processies mee te kunnen maken. Ook het vertrek bij een kerk is heel indrukwekkend. Afgelopen zondag ben ik naar Santa Ines gelopen; het tweede dorp in de rij waar een processie vertrekt. Hoe dichter bij Pasen, hoe grootser alles is en hoe meer mensen op de been. Er werd een mis opgedragen net voor de kerk, buiten dus. De grote weg er naar toe was afgesloten. Niemand kan er door, het hele verkeer ligt dan stil totdat de processie en de hele mensen massa gepasseerd is en als ie ’s avonds weer terugkomt wordt alles weer opnieuw afgesloten. Mensen zijn druk bezig met het maken van de mooiste alfombres; prachtige werkstukken op de straat, in allerlei kleuren. Gemaakt van bloemen, gekleurd zaagsel, groenten, fruit.
De processie loopt precies over die prachtige tapijten en degene die onder de draagbaar loopt (meestal kinderen want andere personen passen er niet onder) rapen de meest waardevolle dingen op en die worden dan meegenomen of uitgedeeld. Soms liggen er zelfs borden van keramiek onder. Het vertrek van de processies is bijna het enige hier in Guatemala wat precies op tijd is weet ik nog van enkele jaren geleden. De processie van Santa Ines zou om 13.00 uur vertrekken en dat was ook zo. Er bleven maar mensen komen en het vreemde is dat iedereen vooraan wil staan en dat je bij voorbaat al weet dat dat hele geval nooit de kerk uit kan komen met die meute ervoor. Het is nog eens levensgevaarlijk ook, want de mensen die die baar dragen die moeten echt door, die kunnen niet stoppen. Ik weet dat omdat ik zelf een keer op Goede Vrijdag de hele dag mee gedragen heb. Het is echt heel zwaar.
Toen de viering afgelopen was ging de priester naar binnen; het altaar en alle andere attributen werden weer naar binnen gesjouwd en van alle kanten kwamen de muzikanten aangelopen die later de processie zouden vergezellen. Iedereen praatte met elkaar; honderden mensen stonden te wachten. En dan opeens hoor je een (en ook echt maar één) slag op een trom binnen in de kerk en iedereen, zelfs de kinderen, zijn van de een op de andere minuut muisstil. Dat is bijzonder indrukwekkend. Dan gaat het beginnen. Het duurt even voordat het hele geval uit de kerk is en voordat iedereen echt achter de touwen wil gaan staan, want er is zo weinig plaats om die grote draai te maken voor deze kleine kerk. Maar een kwartier later was het hele spul buiten en kon de processie beginnen met de muzikanten er achter aan. Er lopen mensen mee die met hele lange stokken de draden van de elektriciteit omhoog houden want anders kan de baar er niet onderdoor. Weer ruim een kwartier later, als je de eerste processie bijna uit het oog verloren bent en de muziek nauwelijks nog hoort, hoor je binnen in de kerk een andere zware trom slag en komt er een andere baar naar buiten die gedragen wordt door vrouwen, in zwart/witte kleding. Toen ik meedroeg op Goede Vrijdag waren we helemaal in het zwart gekleed.
Dat duurde wel iets langer want het leek alsof die 3 stappen vooruit en 2 achteruit deden en dan schiet het natuurlijk niet erg op. Maar het was evengoed indrukwekkend. Zeker de stilte eromheen.
En ook de samenkomst van alle mensen. Het lastige in deze tijd is dat er elke week meer toeristen komen om het mooie er van te zien maar die ook op de eerste plaats willen staan om foto’s te maken. Die mensen staan soms echt in weg en doen net of hun neus bloedt; blijven staan, gaan niet opzij. Als je een beetje op tijd komt en goed rondkijkt dan is er altijd wel een plaatsje te vinden waar je alles goed kunt zien. Ik had geluk; ik stond op een verhoging aan de zijkant van de kerk tussen de verslaggevers van de radio en tv. Ik kon alles goed overzien; van begin tot einde.
Afgelopen week ben ik nog even terug geweest naar Brillo de Sol; waar ook 5 meisjes van mijn project op school zitten. De school waar ik voor het eerst kennis maakte met Evelyn, haar 2 broertjes en haar kleine zusje. De kinderen (en ook voor Wilmer) waarvoor ik een extra oproep plaatste. Evelyn kwam naar me toe en vertelde dat ze iets voor me gemaakt had. Een hele grote tekening met daartussen heel veel tekst geschreven. Om te bedanken voor wat ze gekregen hadden. En ze gaf ook een ander klein briefje. Van iemand waarvan ik het helemaal niet verwacht had. Geschreven door haar broertje Gustavo. De tekst was van hun moeder, die zelf niet kan lezen of schrijven. Evelyn vertelde dat ze thuisgekomen waren in hun nieuwe uniformen en met al hun nieuwe spullen en dat hun moeder sprakeloos was; dat ze vond dat haar kinderen er mooi uitzagen. Ze had aan Gustavo gevraagd of hij een briefje wilde schrijven voor mij.
Maar de tekst was van haar. Ik las het briefje en was erg ontroerd. Het waren zulke lieve woorden van dank. Dat had ik echt nooit verwacht. Ze vertelde dat ze verrast was dat er zomaar iemand vreemds, die zij niet nooit gezien had en dus niet kende, iets voor haar kinderen gedaan had. En dat ze hoopte dat ze diegene ooit zou kunnen ontmoeten om in woorden te vertellen wat het voor haar betekend had. Ik hoop dat ook; ik hoop echt dat ik volgend jaar kennis met haar mag maken en dat haar kinderen nog thuis wonen.
Als die extra oproep opgeleverd heeft dat haar kinderen niet uit huis geplaatst worden, dan is mijn missie voor 2015 meer dan geslaagd. Dat zou een prachtig nieuw begin aan het einde zijn.
Lieve groet,
Mieke
Alle mensen die dit jaar op welke manier dan ook meegewerkt hebben aan het project Mimariposa wil ik via deze brief enorm bedanken voor hun warme betrokkenheid.